ભારતના અંતરિક્ષ અનુસંધાન સંગઠન (ISRO) એ વધુ એક ઐતિહાસિક મિશન તરફ પગલાં ભર્યા છે. ભારત સરકારે ચંદ્રયાન-5 મિશનને લીલી ઝંડી આપી દીધી છે, જે ચંદ્રની સપાટીનો વિસ્તૃત અભ્યાસ કરશે.
બેંગ્લોર: ભારતના અંતરિક્ષ અનુસંધાન સંગઠન (ISRO) એ વધુ એક ઐતિહાસિક મિશન તરફ પગલાં ભર્યા છે. ભારત સરકારે ચંદ્રયાન-5 મિશનને લીલી ઝંડી આપી દીધી છે, જે ચંદ્રની સપાટીનો વિસ્તૃત અભ્યાસ કરશે. આ મિશન અંતર્ગત 250 કિલોગ્રામ વજનનો રોવર ચંદ્ર પર મોકલવામાં આવશે, જે ત્યાંના ભૌગોલિક ભાગ, ખનીજ રચના અને સપાટીની વિશેષતાઓની ઊંડાણપૂર્વક તપાસ કરશે.
2027માં લોન્ચ થશે ચંદ્રયાન-4
ISROના વડા વી. નારાયણને બેંગ્લોરમાં યોજાયેલા એક કાર્યક્રમમાં આ મિશનની પુષ્ટિ કરી હતી. તેમણે જણાવ્યું હતું કે સરકારે ત્રણ દિવસ પહેલાં જ આ મિશનને મંજૂરી આપી છે. ચંદ્રયાન-5ને વધુ અસરકારક બનાવવા માટે જાપાન પણ આ મિશનમાં ભારતનો સહયોગ કરશે. તે પહેલાં ભારત 2027માં ચંદ્રયાન-4 મિશન લોન્ચ કરવાની યોજના બનાવી રહ્યું છે. આ મિશનનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય ચંદ્ર પરથી માટી અને ખડકોના નમૂના લાવીને પૃથ્વી પર અભ્યાસ કરવાનો છે. આ મિશન વૈજ્ઞાનિકોને ચંદ્રની ઉત્પત્તિ અને તેની સપાટીની રચનાને સમજવામાં મદદ કરશે.
ચંદ્રયાન મિશન: ભારતની શાનદાર સફર
ભારતે 2008માં ચંદ્રયાન-1 લોન્ચ કર્યું હતું, જેણે ચંદ્રની સપાટી પર પાણીની હાજરીના પુરાવા શોધ્યા હતા. ત્યારબાદ 2019માં ચંદ્રયાન-2 મિશન મોકલવામાં આવ્યું, જોકે તેનો લેન્ડર ચંદ્રની સપાટી પર સફળતાપૂર્વક ઉતરી શક્યો ન હતો. પછી 2023માં ચંદ્રયાન-3એ ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર ઐતિહાસિક લેન્ડિંગ કર્યું, જેનાથી ભારત આમ કરનારો પ્રથમ દેશ બન્યો.
ભારત 2028માં પોતાનું પ્રથમ માનવ અંતરિક્ષ મિશન ગગનયાન પણ લોન્ચ કરવાની યોજના બનાવી રહ્યું છે. આ મિશનમાં ભારતીય અંતરિક્ષયાત્રીઓ પૃથ્વીની નીચલી કક્ષામાં રહીને પ્રયોગો કરશે. આ મિશન ભવિષ્યમાં ચંદ્ર અને મંગળ પર માનવ મિશન માટે માર્ગ મોકળો કરશે.
આવનારા વર્ષોમાં ભારતનું અંતરિક્ષમાં મોટું પગલું
ભારતનો અંતરિક્ષ કાર્યક્રમ સતત નવી ઊંચાઈઓને સ્પર્શી રહ્યો છે. ચંદ્રયાન-5નો અદ્યતન રોવર ચંદ્રની સપાટીનો અત્યાર સુધીનો સૌથી વિસ્તૃત અભ્યાસ કરશે, જેનાથી આ રહસ્યમય ગ્રહ વિશે વધુ વૈજ્ઞાનિક માહિતી મળશે. આ સાથે, ભારતનું ચંદ્ર પરથી સેમ્પલ લાવનાર ચંદ્રયાન-4 મિશન પણ અંતરિક્ષ અનુસંધાનમાં એક મોટો માઈલસ્ટોન સાબિત થશે. ISROના આ મહત્વાકાંક્ષી મિશનોથી ભારત વૈશ્વિક અંતરિક્ષ અનુસંધાનમાં એક અગ્રણી શક્તિ તરીકે ઉભરી આવવાની દિશામાં ઝડપથી આગળ વધી રહ્યું છે.
