માર્ચ 2025માં એક ખાસ ખગોળીય ઘટના બનવા જઈ રહી છે, જેને ‘બ્લડ મૂન’ અથવા પૂર્ણ ચંદ્રગ્રહણ કહેવામાં આવે છે. આ દરમિયાન ચંદ્ર લાલ રંગનો દેખાશે. ચાલો જાણીએ કે આ ઘટના ક્યારે અને કેમ બને છે, અને તે ક્યાં જોઈ શકાશે.
નવી દિલ્હી: માર્ચ 2025માં આકાશમાં એક દુર્લભ ખગોળીય ઘટના બનવા જઈ રહી છે. ત્રણ વર્ષ પછી પૃથ્વીના કેટલાક ભાગોમાં પૂર્ણ ચંદ્રગ્રહણ (Total Lunar Eclipse) જોવા મળશે. આ દરમિયાન બ્લડ મૂન (Blood Moon) નો નજારો પણ જોવા મળશે, જ્યારે ચંદ્ર લાલ કે ભૂરા રંગનો દેખાશે. આ ખગોળીય ઘટના તે લોકો માટે ખાસ રહેશે, જેમને ગ્રહણ અને ખગોળશાસ્ત્રમાં રસ છે.
ક્યારે અને ક્યાં દેખાશે બ્લડ મૂન?
પૂર્ણ ચંદ્રગ્રહણ 13-14 માર્ચ 2025ની રાત્રે થશે. આ દરમિયાન ઉત્તર અને દક્ષિણ અમેરિકાના લોકો બ્લડ મૂનનો અદ્ભુત નજારો જોઈ શકશે. આ ઉપરાંત યુરોપ અને આફ્રિકાના કેટલાક ભાગોમાં પણ આ નજારો આંશિક રૂપે દેખાશે. ભારત અને એશિયાના અન્ય ભાગોમાં આ ગ્રહણ દેખાશે નહીં, કારણ કે ત્યાં તે સમયે દિવસ રહેશે.
કેટલી વાર રહેશે બ્લડ મૂન?
* પૂર્ણ ચંદ્રગ્રહણની કુલ અવધિ લગભગ પાંચ કલાક રહેશે.
* બ્લડ મૂનનો નજારો લગભગ 65 મિનિટ સુધી સ્પષ્ટ રૂપે જોવા મળશે.
* યુરોપમાં આ નજારો ચંદ્રના અસ્ત થવા પહેલા દેખાશે.
બ્લડ મૂન કેમ દેખાય છે?
સામાન્ય રીતે ચંદ્ર સફેદ અથવા હળવા પીળા રંગનો દેખાય છે, પરંતુ પૂર્ણ ચંદ્રગ્રહણ દરમિયાન પૃથ્વીનો પડછાયો ચંદ્રને સંપૂર્ણપણે ઢાંકી દે છે. આ દરમિયાન સૂર્યની કેટલીક કિરણો જ્યારે પૃથ્વીના વાતાવરણમાંથી પસાર થાય છે, ત્યારે વાતાવરણીય અપવર્તન (Atmospheric Refraction) ના કારણે લાલ અને નારંગી રંગની કિરણો ચંદ્ર સુધી પહોંચે છે. આ જ કારણ છે કે પૂર્ણ ચંદ્રગ્રહણ દરમિયાન ચંદ્ર લાલ અથવા ભૂરા રંગનો દેખાય છે, જેને બ્લડ મૂન કહેવામાં આવે છે.
શું છે પૂર્ણ ચંદ્રગ્રહણ?
પૂર્ણ ચંદ્રગ્રહણ ત્યારે થાય છે, જ્યારે સૂર્ય, પૃથ્વી અને ચંદ્ર એક સીધી રેખામાં આવે છે અને પૃથ્વીનો સંપૂર્ણ પડછાયો ચંદ્રને ઢાંકી દે છે. આ દરમિયાન થોડા સમય માટે ચંદ્ર અદૃશ્ય પણ થઈ શકે છે અથવા તેનો રંગ બદલાઈ શકે છે. બ્લડ મૂન જોવા માટે કોઈ ખાસ સાધનની જરૂર નહીં પડે. જો આકાશ સાફ હોય અને પ્રકાશ પ્રદૂષણ ઓછું હોય, તો આ ઘટના નરી આંખે પણ જોઈ શકાય છે. જોકે, ટેલિસ્કોપ અથવા બાઈનોક્યુલરથી તેને વધુ સારી રીતે જોઈ શકાય છે.
