ਪਟਨਾ ਦੇ ਖ਼ਾਨ ਸਰ ਨੇ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਕੇ ਲੱਖਾਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ IAS-IPS ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ। ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿੱਚ ਔਸਤ ਸਨ, ਪਰ ਮਿਹਨਤ ਨਾਲ ਬਣੇ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਸਰੋਤ।
ਖ਼ਾਨ ਸਰ ਸਕੈਸ ਸਟੋਰੀ: ਪਟਨਾ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਅਧਿਆਪਕ ਖ਼ਾਨ ਸਰ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਅੱਜ ਲੱਖਾਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਬਣ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। IAS ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ IPS ਤੱਕ ਕਈ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਖ਼ਾਨ ਸਰ ਦਾ ਇਹ ਸਫ਼ਰ ਇੰਨਾ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਸੀ? ਆਓ, ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਤੇ ਕਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਖ਼ਾਨ ਸਰ ਦਾ ਕੋਚਿੰਗ ਦਾ ਸਫ਼ਰ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਅਤੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੀ ਕਹਾਣੀ।
ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਅਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸੰਘਰਸ਼
ਖ਼ਾਨ ਸਰ ਦਾ ਅਸਲੀ ਨਾਮ ਅਨੂਪ ਸਿੰਘ ਹੈ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣ ਪੜ੍ਹਾਉਣ ਦੀ ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਸਰਲ ਭਾਸ਼ਾ ਕਾਰਨ "ਖ਼ਾਨ ਸਰ" ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਸਥਿਤੀ ਕੁਝ ਖ਼ਾਸ ਚੰਗੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਖ਼ਾਨ ਸਰ ਦੇ ਪਿਤਾ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸਨ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਵੀ ਸੈਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਦੇ ਰਹੇ ਸਨ। ਖ਼ਾਨ ਸਰ ਵੀ ਸੈਨਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ, ਪਰ ਕੁਝ ਸਰੀਰਕ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੈਨਿਕ ਸਕੂਲ ਦੀ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੁਪਨੇ ਟੁੱਟ ਗਏ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਾਰ ਨਹੀਂ ਮੰਨੀ।
ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿੱਚ ਔਸਤ ਪਰ ਹੌਂਸਲੇ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਅੱਗੇ
ਖ਼ਾਨ ਸਰ ਨੇ ਖੁਦ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿੱਚ ਔਸਤ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ, NDA ਅਤੇ ਸੈਨਾਂ ਦੀ ਭਰਤੀ ਵਰਗੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ, ਪਰ ਸਫਲਤਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਇਹ ਅਸਫਲਤਾਵਾਂ ਹੌਸਲਾ ਟੁੱਟਣ ਵਾਲੀਆਂ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ BSc ਤੋਂ ਬਾਅਦ MA ਅਤੇ MSc ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵੀ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਲਾਹਾਬਾਦ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ, ਨਾਲ ਹੀ ਭੂਗੋਲ (Geography) ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਨਤਕੋਤਰ ਕੀਤਾ।
ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਕੋਚਿੰਗ
ਖ਼ਾਨ ਸਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਟਿਊਸ਼ਨ ਪੜ੍ਹਾਉਣ ਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਬੱਚੇ ਨੇ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਟੌਪ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਖ਼ਾਨ ਸਰ ਨੂੰ ਹੋਰ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਉਣ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਮਿਲੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਉਣ ਦੀ ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਸਰਲ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਆਈ। ਧੀਰੇ-ਧੀਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਫੈਲਣ ਲੱਗਾ ਅਤੇ ਲੱਖਾਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵੀਡੀਓ ਅਤੇ ਔਨਲਾਈਨ ਕਲਾਸਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਲੱਗੇ।
ਕੋਚਿੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਆਈਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ
ਕੋਚਿੰਗ ਖੋਲ੍ਹਣ ਲਈ ਜਦੋਂ ਖ਼ਾਨ ਸਰ ਕੋਲ ਪੈਸੇ ਨਹੀਂ ਸਨ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨੇ ਮਦਦ ਕੀਤੀ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੋਚਿੰਗ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋਈ, ਤਾਂ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਆਇਆ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੋਚਿੰਗ 'ਤੇ ਬੰਬ ਨਾਲ ਹਮਲਾ ਵੀ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਹ ਘਟਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਸੀ, ਪਰ ਖ਼ਾਨ ਸਰ ਨੇ ਡਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਹੋਰ ਵੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋ ਕੇ ਆਪਣੇ ਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ।
ਕੋਰੋਨਾ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਔਨਲਾਈਨ ਕੋਚਿੰਗ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ
ਜਦੋਂ ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸਾਰੇ ਕੋਚਿੰਗ ਸੰਸਥਾਨ ਬੰਦ ਹੋ ਗਏ, ਤਾਂ ਖ਼ਾਨ ਸਰ ਨੇ ਹਾਰ ਨਹੀਂ ਮੰਨੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਔਨਲਾਈਨ ਪੜ੍ਹਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੇ ਲੱਖਾਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜ ਗਏ। ਇਸ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਹੋਰ ਵੀ ਵਧ ਗਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੰਟੈਂਟ ਆਸਾਨ ਅਤੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਔਖੇ ਤੋਂ ਔਖਾ ਵਿਸ਼ਾ ਵੀ ਸਮਝਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲੀ।
ਖ਼ਾਨ ਸਰ ਦੀ ਕੋਚਿੰਗ ਦਾ ਖ਼ਾਸ ਤਰੀਕਾ
ਖ਼ਾਨ ਸਰ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਖ਼ਾਸੀਅਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਪੜ੍ਹਾਉਣ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਹੈ। ਉਹ ਹਰ ਵਿਸ਼ੇ ਨੂੰ ਆਸਾਨ ਅਤੇ ਰੋਚਕ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਫੋਕਸ ਸਿਰਫ਼ ਪੜ੍ਹਾਈ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਸੋਚ ਅਤੇ ਸਮਝ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਅੱਜ IAS, IPS ਅਤੇ ਹੋਰ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵੀਡੀਓ ਅਤੇ ਕਲਾਸਾਂ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ।
