ਭਾਰਤ ਦੇ ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਜਲਦੀ ਹੀ ਇਤਿਹਾਸ ਬਣਨ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਚਰਚਿਤ ਅਰਬਪਤੀ ਅਤੇ ਟੈਸਲਾ ਦੇ ਸੀਈਓ ਏਲਨ ਮਸਕ ਦੀ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਸਰਵਿਸ Starlink ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲਾਂਚ ਹੋਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਸ ਸੇਵਾ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ, ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਪੇਂਡੂ ਅਤੇ ਨੈੱਟਵਰਕ ਤੋਂ ਵਾਂਝੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ, ਹਾਈ-ਸਪੀਡ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਨਵੀਂ ਲਹਿਰ ਆਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ, Starlink ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅਨਲਿਮਟਿਡ ਡਾਟਾ ਪਲੈਨ ਸਿਰਫ਼ 10 ਡਾਲਰ ਯਾਨੀ ਕਿ ਲਗਭਗ 840 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ ਦੀ ਕੀਮਤ 'ਤੇ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
Starlink ਕੀ ਹੈ?
Starlink ਏਲਨ ਮਸਕ ਦੀ ਕੰਪਨੀ SpaceX ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਹੈ ਜੋ ਧਰਤੀ ਦੀ ਕक्षा ਵਿੱਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋ-ਆਰਬਿਟ ਸੈਟੇਲਾਈਟਸ ਰਾਹੀਂ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਸੇਵਾ ਉਪਲਬਧ ਕਰਵਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਬ੍ਰੌਡਬੈਂਡ ਵਾਂਗ ਇਹ ਫਾਈਬਰ ਜਾਂ ਮੋਬਾਈਲ ਟਾਵਰ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੀ, ਸਗੋਂ ਸਿੱਧੇ ਆਸਮਾਨ ਤੋਂ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਸਿਗਨਲ ਘਰਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਿਉਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ Starlink?
ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਈ ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅਜੇ ਤੱਕ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਸਹੂਲਤ ਜਾਂ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਹੌਲੀ ਹੈ ਜਾਂ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਨਕਸਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਖੇਤਰ, ਪਹਾੜੀ ਇਲਾਕੇ, ਰੇਗਿਸਤਾਨੀ ਖੇਤਰ ਅਤੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਡਿਜੀਟਲ ਪਹੁੰਚ ਅੱਜ ਵੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਹੈ। Starlink ਅਜਿਹੀਆਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਲਿਆ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਟੈਲੀਕੌਮ ਕੰਪਨੀਆਂ ਲਈ ਫਾਈਬਰ ਜਾਂ ਟਾਵਰ ਲਗਾਉਣਾ ਮਹਿੰਗਾ ਅਤੇ ਔਖਾ ਹੈ।
ਕੀਮਤ ਕਿੰਨੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ?
ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ, Starlink ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਅਨਲਿਮਟਿਡ ਡਾਟਾ ਪਲੈਨ ਲਗਭਗ 10 ਡਾਲਰ ਯਾਨੀ ਕਿ ਲਗਭਗ 840 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕੀਮਤ ਬਾਕੀ ਬ੍ਰੌਡਬੈਂਡ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਕਾਫ਼ੀ ਮੁਕਾਬਲੇਬਾਜ਼ ਮੰਨੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਇਸ ਕੀਮਤ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕੋਈ ਅਧਿਕਾਰਤ ਘੋਸ਼ਣਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਗਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਰਗੇ ਵੱਡੇ ਅਤੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਟਿਕੇ ਰਹਿਣ ਲਈ Starlink ਨੂੰ ਘੱਟ ਕੀਮਤ ਅਤੇ ਬਿਹਤਰ ਸੇਵਾ ਦੇਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਪੇਂਡੂ ਅਤੇ ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਯੂਜ਼ਰਸ ਨੂੰ ਜੋੜ ਸਕੇ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਸਟਮਰ ਬੇਸ ਬਣਾ ਸਕੇ।
ਪਰ ਹਾਰਡਵੇਅਰ ਦੀ ਕੀਮਤ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ
Starlink ਦੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਪਲੈਨ ਤਾਂ ਸਸਤੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਸਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਜੋ Starlink ਕਿੱਟ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਉਸਦੀ ਕੀਮਤ ਭਾਰਤੀ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਿੱਟ ਵਿੱਚ ਡਿਸ਼ ਐਂਟੀਨਾ, ਰਾਊਟਰ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਯੰਤਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਗਲੋਬਲ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਕੀਮਤ ਲਗਭਗ 21,000 ਤੋਂ 32,000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਲੋਕ 400-600 ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ 100 Mbps ਤੱਕ ਦੀ ਸਪੀਡ ਵਾਲੇ ਬ੍ਰੌਡਬੈਂਡ ਪਲੈਨ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਇੰਨੀ ਮਹਿੰਗੀ ਕਿੱਟ ਖ਼ਰੀਦਣਾ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੇ ਕੀ ਹਨ ਫ਼ਾਇਦੇ?
ਪਹੁੰਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਥਾਵਾਂ ਤੱਕ ਜਿੱਥੇ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਿਆ: ਫਾਈਬਰ, ਟਾਵਰ ਜਾਂ ਕੇਬਲ ਬਿਛਾਉਣਾ ਬਹੁਤ ਮਹਿੰਗਾ ਅਤੇ ਸਮਾਂ ਲੈਣ ਵਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਰ Starlink ਵਰਗੀ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਸੇਵਾ ਇਸ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੈ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਰ ਕੋਨੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਤੇਜ਼ ਅਤੇ ਸਥਿਰ ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ: Starlink ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸਦੀ ਸੇਵਾ 100 Mbps ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 250 Mbps ਤੱਕ ਦੀ ਡਾਊਨਲੋਡ ਸਪੀਡ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈ—ਉਹ ਵੀ ਬਿਨਾਂ ਬ੍ਰੇਕ।
ਆਪਾਤਕਾਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਰੇਗਾ ਕੰਮ: ਹੜ੍ਹ, ਭੂਚਾਲ ਜਾਂ ਹੋਰ ਆਫ਼ਤਾਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਜਦੋਂ ਟੈਲੀਕੌਮ ਟਾਵਰ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਤਾਂ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਜੀਵਨਦਾਇਨੀ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
Starlink ਨੂੰ ਟੱਕਰ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਹੋਰ ਪਲੇਅਰ
Starlink ਦੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇੱਥੇ ਕਈ ਖਿਡਾਰੀ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਮਾਰਕੀਟ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਰਗਰਮ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ:
OneWeb: ਭਾਰਤੀ ਸਮੂਹ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਸਮਰਥਿਤ ਇਹ ਕੰਪਨੀ ਵੀ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ ਦੇਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਵਿੱਚ ਹੈ।
Reliance Jio & SES: ਰਿਲਾਇੰਸ ਜਿਓ ਨੇ ਲਕਸਮਬਰਗ ਦੀ SES ਕੰਪਨੀ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਾਈ-ਸਪੀਡ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਬ੍ਰੌਡਬੈਂਡ ਸੇਵਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ।
Tata-backed Nelco ਅਤੇ Globalstar: ਇਹ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵੀ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਸਪੈਕਟ੍ਰਮ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਟਰਾਇਲ ਮੋਡ ਵਿੱਚ ਹਨ।
ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਕੀ ਹੋਵੇਗੀ?
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੀ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਸੇਵਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮਨਜ਼ੂਰੀਆਂ ਲੈਣੀਆਂ ਪੈਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਲਾਇਸੈਂਸ, ਯੰਤਰਾਂ ਦਾ ਇੰਪੋਰਟ ਅਤੇ ਸਪੈਕਟ੍ਰਮ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। Starlink ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ GMPCS ਲਾਇਸੈਂਸ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮਿਲ ਚੁੱਕਾ ਹੈ, ਪਰ ਅਜੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀਆਂ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਹੈ।s
ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ 2025 ਤੱਕ ਹਰ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦਾ ਟੀਚਾ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ Starlink ਵਰਗੀਆਂ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਸੇਵਾਵਾਂ ਇਸ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਲਿਆ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਉੱਥੇ ਜਿੱਥੇ ਅੱਜ ਤੱਕ ਨੈੱਟਵਰਕ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚ ਪਾਇਆ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ Starlink ਦੀ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਡਿਜੀਟਲ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
```
