લાંબા સમયથી ચાલતા રાજકીય વિવાદ અને મતભેદ પછી, લોકસભામાં વક્ફ સુધારા બિલ 2024 પસાર થયું છે. બિલના પક્ષમાં 288 સાંસદોએ મતદાન કર્યું હતું, જ્યારે વિરોધમાં 232 મતો પડ્યા હતા. બુધવારે મોડી રાત્રે લાંબા સમય સુધી ચર્ચા પછી આ મહત્વપૂર્ણ બિલ પસાર થયું. કેન્દ્ર સરકારે આ બિલને દેશના હિતમાં એક ઐતિહાસિક પગલું ગણાવ્યું છે, જ્યારે વિપક્ષે તેને રાજકીય ઈરાદાથી પ્રેરિત ગણાવીને નિંદા કરી છે.
આ બિલ રજૂ કરતા પહેલા જ સંસદનું વાતાવરણ તંગ હતું. એક તરફ કેન્દ્ર સરકારે આ સુધારાને વક્ફ સંપત્તિના પારદર્શિતા અને સંચાલનને લગતો મહત્વનો નિર્ણય ગણાવ્યો હતો, તો બીજી તરફ વિપક્ષી પક્ષોએ તેને વિવાદાસ્પદ અને વિભાજનकारी પગલું ગણાવ્યું હતું.
સંસદમાં ઉગ્ર વિવાદ, કેન્દ્રનો સ્ટાન્ડ રજૂ કર્યો રિજિજુએ
વિપક્ષના હુમલાનો સામનો કરતા કેન્દ્રીય અલ્પસંખ્યક અને સંસદીય બાબતોના મંત્રી કિરણ રિજિજુએ જવાબ આપ્યો. તેમણે કહ્યું, "આજનો દિવસ ઐતિહાસિક છે. આ બિલ દ્વારા દેશની વક્ફ સંપત્તિનું યોગ્ય સંચાલન સુનિશ્ચિત થશે અને ગેરરીતિઓ બંધ થશે. જે લોકો આ બિલનો વિરોધ કરી રહ્યા છે, તેઓ આ મુદ્દાને યોગ્ય રીતે સમજી શક્યા નથી."
જોકે, વિપક્ષના આરોપો અલગ છે. સમાજવાદી પાર્ટીના નેતા અખિલેશ યાદવે આ બિલની તીવ્ર ટીકા કરી. તેમણે કહ્યું, "ભાજપમાં હવે સ્પર્ધા ચાલી રહી છે કે કોણ કેટલું વધુ કટ્ટરપંથી બની શકે છે. આ બિલ અલ્પસંખ્યક વિરોધી છે અને ધાર્મિક વિભાજન કરવાનો પ્રયાસ છે."
બિલનો વિરોધ કરવામાં કોંગ્રેસ પણ આગળ રહ્યું. પાર્ટીના ઘણા નેતાઓનું કહેવું છે કે, "વક્ફ સંપત્તિને લગતા પહેલાના કાયદામાં જરૂરી સુધારા કરી શકાયા હતા, પરંતુ આ બિલ દ્વારા કેન્દ્ર સરકાર એકતરફી નિર્ણય લાદવા માગે છે. આ સંપૂર્ણપણે રાજકીય ઈરાદાથી પ્રેરિત પગલું છે."
મમતાનો કડક પ્રતિભાવ, વિપક્ષનો વિરોધ ચાલુ
આ તરફ, પશ્ચિમ બંગાળના મુખ્યમંત્રી મમતા બેનર્જીએ આ બિલનો વિરોધ કરતાં કહ્યું, "કર્મ જેનું, ધર્મ તેનું. હું બધા ધર્મોનું સન્માન કરું છું. અમારા સાંસદોએ સંસદમાં આ બિલનો વિરોધ કર્યો છે અને અમે તેનો વિરોધ ચાલુ રાખીશું. આશા છે કે સુધારો થશે."
તેમણે વધુમાં કહ્યું, "આ બિલ લાગુ થશે તો ઘણા અલ્પસંખ્યક સમુદાયના લોકોને નુકસાન થશે. સરકારે આ બિલને લઈને વધુ પારદર્શિતા રાખવી જોઈતી હતી."
આ તરફ, સંસદની અંદર અને બહાર વિપક્ષના આ વિરોધ છતાં ભાજપે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે, તેઓ આ બિલના અમલીકરણ માગે છે અને તે વક્ફ સંપત્તિના યોગ્ય સંચાલન માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
રાજકીય અસ્થિરતાના સંકેતો, રાજ્યસભામાં કઠિન પરીક્ષા
વક્ફ સુધારા બિલ પસાર થયા પછીથી રાજકીય વર્તુળોમાં નવા વિવાદો શરૂ થયા છે. સરકારે તેને અલ્પસંખ્યક સમુદાયના હિતોનું રક્ષણ કરવાનો પ્રયાસ ગણાવ્યો છે, જ્યારે વિપક્ષે તેને એકતરફી અને રાજકીય ષડયંત્ર ગણાવ્યું છે.
હવે બધાની નજર રાજ્યસભા પર છે. ત્યાં બિલ પસાર કરાવવું કેન્દ્ર માટે પડકારરૂપ બની શકે છે. વિપક્ષી પક્ષોએ સંકેત આપ્યા છે કે તેઓ આ બિલનો ત્યાં વધુ કડક વિરોધ કરશે. તેથી હવે જોવાનું રહેશે કે રાજ્યસભામાં આ બિલને કેટલું સમર્થન મળે છે અને દેશના રાજકારણ પર તેની લાંબા ગાળાની અસર શું થાય છે.
