ਬਨਾਰਸ ਸ਼ਹਿਰ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਪੁਰਾਣੀ ਕਹਾਣੀ
ਬਨਾਰਸ, ਜਿਸਨੂੰ ਕਾਸ਼ੀ ਅਤੇ ਵਾਰਾਣਸੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਵਿੱਤਰ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਬਹੁਤ ਹੀ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਅਤੇ ਸਮ੍ਰਿਧ ਹੈ। ਬਨਾਰਸ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਕਈ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਕਹਾਣੀ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੈ।
ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਅਤੇ ਬਨਾਰਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ:
ਪੁਰਾਣੀ ਕਹਾਣੀ ਮੁਤਾਬਕ, ਬਨਾਰਸ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਸਬੰਧ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨਾਲ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਖੁਦ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੇ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇੱਕ ਵੇਲੇ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਨੇ ਕੈਲਾਸ਼ ਪਰਬਤ ਛੱਡ ਕੇ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਆਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਥਾਂ ਦੀ ਭਾਲ ਕੀਤੀ ਜੋ ਸ਼ਾਂਤ ਅਤੇ ਪਵਿੱਤਰ ਹੋਵੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭਾਲ ਖਤਮ ਹੋਈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਗੰਗਾ ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ ਇੱਕ ਸੁੰਦਰ ਥਾਂ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਆਪਣਾ ਨਿਵਾਸ ਸਥਾਨ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ 'ਕਾਸ਼ੀ' ਨਾਂ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ 'ਰੌਸ਼ਨੀ ਦਾ ਸਥਾਨ'।
ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਾਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਹਰੇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ ਹੇਠ ਰਹੇਗਾ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦਾ ਦੁੱਖ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਾਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਵਿਅਕਤੀ ਸਿੱਧਾ ਮੋਕਸ਼ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਮੁੜ ਜਨਮ ਦੇ ਚੱਕਰ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਲਈ, ਬਨਾਰਸ ਨੂੰ ਮੋਕਸ਼ ਦੀ ਨਗਰੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਅਤੇ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਕਥਾ:
ਇੱਕ ਹੋਰ ਪੁਰਾਣੀ ਕਹਾਣੀ ਮੁਤਾਬਕ, ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਕਾਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਆ ਕੇ ਤਪੱਸਿਆ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਪੱਸਿਆ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋ ਕੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸ਼ਨ ਦਿੱਤੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਰਦਾਨ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਜੋ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਕਾਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਆ ਕੇ ਗੰਗਾ ਸਨਾਨ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ (ਸ਼ਿਵ) ਦੀ ਭਗਤੀ ਕਰੇਗਾ, ਉਸਨੂੰ ਮੋਕਸ਼ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਲਈ, ਬਨਾਰਸ ਵਿੱਚ ਗੰਗਾ ਸਨਾਨ ਅਤੇ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹੱਤਵ ਹੈ।
ਦੁਰਗਾ ਕੁੰਡ ਅਤੇ ਦੁਰਗਾ ਮੰਦਿਰ ਦੀ ਕਹਾਣੀ:
ਬਨਾਰਸ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਦੁਰਗਾ ਕੁੰਡ ਅਤੇ ਦੁਰਗਾ ਮੰਦਿਰ ਦੀ ਵੀ ਇੱਕ ਪੁਰਾਣੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਮਾਤਾ ਦੁਰਗਾ ਨੇ ਮਹਿਿਸ਼ਾਸੁਰ ਦਾ ਵਧ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਦਾ ਮੰਦਿਰ ਅਤੇ ਕੁੰਡ ਇਸੇ ਘਟਨਾ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਮੰਦਿਰ ਵਿੱਚ ਹਰ ਸਾਲ ਦੁਰਗਾ ਪੂਜਾ ਦੇ ਸਮੇਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਭਗਤ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਦੁਰਗਾ ਦੀ ਆਰਾਧਨਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਨੇ ਬਨਾਰਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਮਹੱਤਵ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਧਾਰਮਿਕ ਪੱਖੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਭਾਰਤੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਸਭਿਅਤਾ ਦਾ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਕੇਂਦਰ ਵੀ ਹੈ।
