ਕੇਰਲ ਤੇ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਮਾਨਸੂਨ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਧੀਮੀ ਪੈ ਗਈ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ (IMD) ਮੁਤਾਬਕ, ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਖਾੜੀ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਦਬਾਅ ਕਾਰਨ ਮਾਨਸੂਨ ਦੇ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈ ਹੈ।
ਮਾਨਸੂਨ ਇਨ MP: ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਮੀਂਹ ਦੀ ਤਾਂਘ ਰੱਖਣ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਮਾਨਸੂਨ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਥੋੜ੍ਹੀ ਨਿਰਾਸ਼ਾਜਨਕ ਜ਼ਰੂਰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਰਾਹਤ ਦੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਦੇਰੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਨਿਰਧਾਰਤ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਬਰਕਰਾਰ ਹੈ। ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ (IMD) ਮੁਤਾਬਕ, ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਖਾੜੀ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਦਬਾਅ ਕਾਰਨ ਮਾਨਸੂਨ ਦੀ ਗਤੀ ਵਿੱਚ ਫਿਲਹਾਲ ਬ੍ਰੇਕ ਲੱਗ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਸ ਦੇ ਉੱਤਰ ਅਤੇ ਮੱਧ ਭਾਰਤ ਵੱਲ ਵਧਣ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਧੀਮੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
ਕੇਰਲ ਤੋਂ ਮੁੰਬਈ ਤੱਕ ਰਫ਼ਤਾਰ ਵਿੱਚ ਸੀ ਮਾਨਸੂਨ
ਇਸ ਸਾਲ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਾਨਸੂਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਹਾਜ਼ਰੀ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦਰਜ ਕਰਵਾਈ। 24 ਮਈ ਨੂੰ ਕੇਰਲ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਾਨਸੂਨ ਨੇ ਗੋਆ, ਕਰਨਾਟਕ, ਤੇਲੰਗਾਨਾ, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਤੱਕ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸਫ਼ਰ ਕੀਤਾ। ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਇਹ 16 ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਮੌਸਮ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਪਰ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਇਹ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਦੀਆਂ ਪਹਾੜੀਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਿਆ, ਇਸ ਦੀ ਗਤੀ ਠੱਪ ਹੋ ਗਈ।
ਭਾਰਤੀ ਮੌਸਮ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਭਾਗ ਮੁਤਾਬਕ, ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਖਾੜੀ ਵਿੱਚ ਬਣਿਆ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਨੀਵਾਂ ਦਬਾਅ ਖੇਤਰ ਮਾਨਸੂਨ ਦੇ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਰੁਕਾਵਟ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਦਬਾਅ ਖੇਤਰ ਮਾਨਸੂਨੀ ਹਵਾਵਾਂ ਦੇ ਆਮ ਰਸਤੇ ਨੂੰ ਰੋਕ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ, ਝਾਰਖੰਡ ਅਤੇ ਮੱਧ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਜਾਂ ਤੱਕ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਹੀ ਪਹੁੰਚੇਗਾ।
ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਮਾਨਸੂਨ ਦੀ ਦੇਰੀ – ਪਰ ਚਿੰਤਾ ਦੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ
ਭੋਪਾਲ ਤੋਂ ਲਗਪਗ 794 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਮਾਨਸੂਨੀ ਸੀਮਾ ਫਿਲਹਾਲ ਰੁਕੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਪਰ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੇ 8 ਤੋਂ 10 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਨਸੂਨ ਦੁਬਾਰਾ ਸਰਗਰਮ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਹਾਲਾਤ ਅਨੁਕੂਲ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 15 ਜੂਨ ਤੱਕ ਮਾਨਸੂਨ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਆਮ ਤਾਰੀਖ਼ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮੌਸਮ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਵਾਰ ਮਾਨਸੂਨ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਧੀਮੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਕੋਈ ਅਸਾਧਾਰਣ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਕਸਰ ਮਾਨਸੂਨ ਦੀ ਗਤੀ ਬਦਲਦੇ ਮੌਸਮ ਅਤੇ ਦਬਾਅ ਖੇਤਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਘਟਦੀ-ਵਧਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਚੰਗੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਅਜੇ ਤੱਕ ਸੰਕੇਤ ਇਹੀ ਮਿਲ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ MP ਵਿੱਚ ਮਾਨਸੂਨ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਪਹੁੰਚ ਜਾਵੇਗਾ।
17 ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕਾ ਹੈ ਮਾਨਸੂਨ
IMD ਦੀ ਤਾਜ਼ਾ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ, ਮਾਨਸੂਨ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇਸ਼ ਦੇ 17 ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੇਰਲ, ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ, ਕਰਨਾਟਕ, ਤੇਲੰਗਾਨਾ, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਗੋਆ ਅਤੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸੱਤ ਰਾਜ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਵਰ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਓਡੀਸ਼ਾ ਅਤੇ ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਾਨਸੂਨੀ ਮੀਂਹ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਖੇਤੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਰਾਜ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਖ਼ਰੀਫ਼ ਫ਼ਸਲਾਂ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਮਾਨਸੂਨੀ ਮੀਂਹ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੈ। ਮਾਨਸੂਨ ਦੀ ਦੇਰੀ ਨਾਲ ਕਿਸਾਨ ਚਿੰਤਤ ਤਾਂ ਹਨ, ਪਰ ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਭਰੋਸੇ ਨੇ ਥੋੜ੍ਹੀ ਰਾਹਤ ਜ਼ਰੂਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਰਾਜ ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਹੁਣ ਮੀਂਹ ਦੀ ਉਡੀਕ ਵਿੱਚ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਬਿਜਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ।
ਛਿੰਦਵਾੜਾ, ਜਬਲਪੁਰ, ਰੀਵਾ, ਸਾਗਰ, ਹੋਸ਼ੰਗਾਬਾਦ ਅਤੇ ਬੈਤੂਲ ਵਰਗੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਧਾਣ, ਸੋਇਆਬੀਨ, ਮੱਕੀ ਅਤੇ ਮੂੰਗਫਲੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਵੱਡੇ ਪੈਮਾਨੇ 'ਤੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ 15 ਜੂਨ ਤੱਕ ਮੀਂਹ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਪਰ ਮਾਨਸੂਨ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਦੇਰੀ ਹੋਣ 'ਤੇ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਬਦਲਵੇਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਤਹਿਤ ਸਿੰਚਾਈ ਸਾਧਨਾਂ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰਨੀ ਪੈ ਸਕਦੀ ਹੈ।
```
