ਰਾਜਾ ਵਿਕਰਮਾਦਿੱਤ ਨੇ ਤਾਂਤਰਿਕ ਦੇ ਦਿੱਤੇ ਵਾਅਦੇ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਦੁਬਾਰਾ ਰੁੱਖ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਬੇਤਾਲ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕੰਧੇ ਤੇ ਚੁੱਕ ਲਿਆ ਅਤੇ ਚੱਲ ਪਏ। ਬੇਤਾਲ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਕਹਾਣੀ ਸੁਣਾਉਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਬਹੁਤ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ, ਅਵੰਤੀਪੁਰ ਨਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਦੀ ਪਤਨੀ ਨੇ ਇੱਕ ਸੁੰਦਰ ਲੜਕੀ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗਵਾ ਦਿੱਤੀ। ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਆਪਣੀ ਲੜਕੀ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਆਪਣੀ ਲੜਕੀ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਰੱਖਣ ਲਈ, ਉਹ ਉਸ ਦੀ ਹਰ ਇੱਛਾ ਪੂਰੀ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਦਿਨ-ਰਾਤ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਵੀ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਦੀ ਲੜਕੀ ਦਾ ਨਾਂ ਵਿਸ਼ਾਖਾ ਸੀ। ਧੀਰੇ-ਧੀਰੇ ਉਹ ਵੱਡੀ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸੁੰਦਰ ਅਤੇ ਚਾਲਾਕ ਔਰਤ ਬਣ ਗਈ।
ਇੱਕ ਵਾਰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਾਖਾ ਸੌਂ ਰਹੀ ਸੀ, ਤਦ ਇੱਕ ਚੋਰ ਖਿੜਕੀ ਤੋਂ ਅੰਦਰ ਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਪਰਦੇ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਲੁਕ ਗਿਆ। ਵਿਸ਼ਾਖਾ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਡਰ ਗਈ ਅਤੇ ਪੁੱਛਿਆ, “ਤੂੰ ਕੌਣ ਹੈਂ?” ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ, “ਮੈਂ ਇੱਕ ਚੋਰ ਹਾਂ। ਰਾਜੇ ਦੇ ਸਿਪਾਹੀ ਮੇਰੇ ਪਿੱਛੇ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਮੇਰੀ ਮਦਦ ਕਰੋ। ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੋਈ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਾਵਾਂਗਾ।” ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਰਾਜੇ ਦੇ ਸਿਪਾਹੀ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਉੱਤੇ ਟੱਕਰ ਮਾਰਨ ਲੱਗ ਪਏ। ਵਿਸ਼ਾਖਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੋਰ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਦੱਸਿਆ, ਤਾਂ ਸਿਪਾਹੀ ਚਲੇ ਗਏ। ਚੋਰ ਕਮਰੇ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆਇਆ, ਵਿਸ਼ਾਖਾ ਨੂੰ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਸੇ ਰਸਤੇ ਤੋਂ ਜਿੱਥੋਂ ਉਹ ਅੰਦਰ ਆਇਆ ਸੀ, ਉਸੇ ਰਸਤੇ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਚਲਾ ਗਿਆ।
ਵਿਸ਼ਾਖਾ ਅਤੇ ਉਸ ਚੋਰ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪਈ ਅਤੇ ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਵੱਧਦੀ ਗਈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਧੀਰੇ-ਧੀਰੇ ਪਿਆਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਇੱਕ ਚੋਰ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ਾਖਾ ਦੇ ਪਿਤਾ ਕਦੇ ਵੀ ਉਸਦਾ ਵਿਆਹ ਕਰਨ ਲਈ ਰਾਜ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹੋਏ, ਇਸ ਲਈ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਮੂੰਹ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਵਿਆਹ ਕਰ ਲਿਆ। ਕੁਝ ਦਿਨ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨਾਲ ਬੀਤ ਗਏ। ਇੱਕ ਦਿਨ ਰਾਜੇ ਦੇ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਨੇ ਚੋਰ ਨੂੰ ਫੜ ਲਿਆ ਅਤੇ ਇੱਕ ਅਮੀਰ ਦੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਡਾਕਾ ਮਾਰਨ ਦੇ ਜੁਰਮ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ। ਗਰਭਵਤੀ ਵਿਸ਼ਾਖਾ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਇਹ ਗੱਲ ਪਤਾ ਲੱਗੀ ਤਾਂ ਉਹ ਰੋਣ ਲੱਗ ਪਈ। ਚੋਰ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਸ਼ਾਖਾ ਦੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਪਿਤਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਧੀ ਨੂੰ ਸਮਝਾ ਕੇ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨੌਜਵਾਨ ਨਾਲ ਉਸਦਾ ਵਿਆਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ ਜਿਸਨੂੰ ਉਸਦੇ ਪਤੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਵਜੋਂ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ।
ਵਿਸ਼ਾਖਾ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਨਾਲ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਨਾਲ ਰਹਿ ਰਹੀ ਸੀ, ਪਰ ਦੁਖਾਂਤ ਸੀ ਕਿ 5 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਵਿਸ਼ਾਖਾ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਪਿਤਾ ਨੇ ਪੁੱਤਰ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਕੀਤੀ। ਪਿਤਾ ਅਤੇ ਪੁੱਤਰ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਸੀ। ਧੀਰੇ-ਧੀਰੇ ਉਹ ਬੱਚਾ ਵੱਡਾ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਇੱਕ ਦਇਆਵਾਨ ਅਤੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਨੌਜਵਾਨ ਬਣ ਗਿਆ। ਇੱਕ ਦਿਨ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਵੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਪੁੱਤਰ ਦੁਖੀ ਹੋ ਕੇ ਆਪਣੇ ਮਾਪਿਆਂ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਈ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਨਦੀ ਕੰਢੇ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਪੁੱਤਰ ਨੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਪਾਣੀ ਹੱਥੀਂ ਭਰ ਕੇ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਤਿੰਨ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਸੜਦੇ ਹੋਏ ਪਾਣੀ ਬਾਹਰ ਆਏ। ਇੱਕ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਚੂੜੀਆਂ ਸਨ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਪੁੱਤਰ, ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਮਾਂ ਹਾਂ।” ਨੌਜਵਾਨ ਨੇ ਮਾਂ ਨੂੰ ਤਰਪਣ ਦਿੱਤਾ। ਦੂਜੇ ਹੱਥ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਮੈਂ ਤੇਰਾ ਪਿਤਾ ਹਾਂ।” ਤੀਜਾ ਹੱਥ ਸ਼ਾਂਤ ਰਿਹਾ। ਨੌਜਵਾਨ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ, “ਤੁਸੀਂ ਕੌਣ ਹੋ?” ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਪੁੱਤਰ, ਮੈਂ ਵੀ ਤੇਰਾ ਪਿਤਾ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਹੀ ਤੈਨੂੰ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨਾਲ ਵੱਡਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।”
ਬੇਤਾਲ ਨੇ ਰਾਜੇ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ, “ਰਾਜਨ! ਦੋਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸ ਪਿਤਾ ਲਈ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਤਰਪਣ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ?” ਵਿਕਰਮਾਦਿੱਤ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਜਿਸਨੇ ਉਸ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਪਿਤਾ ਦੇ ਸਾਰੇ ਕੰਮਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਉਸਨੇ ਹੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੇਕਰ ਬੱਚੇ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਪਿਤਾ ਨੇ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਹੁੰਦੀ ਤਾਂ ਸ਼ਾਇਦ ਉਸਦੀ ਵੀ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ। ਉਹੀ ਉਸ ਨੌਜਵਾਨ ਦਾ ਪਿਤਾ ਕਹਿਲਾਉਣ ਦਾ ਹੱਕਦਾਰ ਹੈ।” ਬੇਤਾਲ ਨੇ ਠੰਢੀ ਸਾਹ ਲਿਆ। ਦੁਬਾਰਾ ਵਿਕਰਮਾਦਿੱਤ ਨੇ ਸਹੀ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਬੇਤਾਲ ਵਿਕਰਮਾਦਿੱਤ ਦੇ ਕੰਧੇ ਤੋਂ ਉੱਡ ਗਿਆ ਅਤੇ ਵਾਪਸ ਰੁੱਖ ਉੱਤੇ ਚਲਾ ਗਿਆ।
